Procedures
In tegenstelling van wat vaak gedacht wordt, is de arbiter diegene de kan voorkomen dat het ongezellig wordt aan tafel. Er heerst een verwrongen beeld van de arbiter als de persoon die er is om straffen uit te delen en niets is minder waar. Veel spelers denken dat een arbiter de sfeer aan tafel komt verzieken, maar het is een feit dat de sfeer vaak al verziekt is voordat de arbiter geroepen is, en dat had meestal voorkomen kunnen worden door eerder de arbiter te roepen.
Laten we beginnen bij de spelregels. Die dienen een paar doelen. Om te beginnen zorgen ze ervoor dat we allemaal hetzelfde spel spelen. Daarnaast gaat de meerderheid van de 93 artikelen erover om de juiste procedures weer te geven en daarnaast beschrijven ze wat er allemaal mis zou kunnen gaan. Allemaal om alles zoveel mogelijk in goede banen te leiden.
Gelijk hebben en gelijk krijgen. Twee heel verschillende zaken, maar de bron van heel veel onvrede. Ik hoor aan tafel soms de meest grote onzin uit de monden van ervaren spelers komen die denken de regels te kennen. Vaak overbluffen ze daarmee hun tegenstanders (die hun tegenstanders vervolgens stilzwijgend onsportief vinden). En als dat niet gebeurt en de ervaren spelers terechtgewezen worden door een arbiter, dan roepen die om het hardst dat de anderen onsportief zijn.
Iemand die de regels echt goed kent weet als geen ander de belangrijkste: Bij de minste of geringste twijfel of iets wel of niet volgens de regels verloopt, dien je de arbiter om hulp te vragen. Elke speler die zegt dat een arbiter niet nodig is omdat hij/zij zelf arbiter is verdient een heel erg zware straf. Wat mij betreft op zijn minst het verlies van zijn/haar diplomering. Je arbitreert nooit aan je eigen tafel!
Het is ook zo simpel. Even vriendelijk aan de arbiter vragen of hij jullie wil komen helpen. Zeg voordat je dat doet even tegen de tegenstanders dat je graag de arbiter even wilt raadplegen. Daar hoef je geen verklaring voor te geven, je hoeft je niet te rechtvaardigen, gewoon simpel zeggen: "Beste mensen, ik wil graag even de arbiter raadplegen". En dat mag echt vaker dan één keer per avond hoor. Help jezelf.
Rechtzettingen
Dan komen we bij het andere grote deel van die 93 artikelen. Die gaan er bijna allemaal over hoe het spel verder moet gaan als er een onregelmatigheid heeft plaatsgevonden. De regels gaan niet over straffen maar beschrijven hoe het opgetreden probleem rechtgezet moet worden. De arbiter zal gewoon die regeltjes volgen en ze aan tafel uitleggen. Zul je dan altijd tevreden zijn? Vast niet. Maar je hebt wel de zekerheid dat de regels correct zijn toegepast. Dat kan zwaar en onrechtvaardig aanvoelen, maar bedenkt dan dat jullie tegenstanders niets te verwijten is. Zij zijn niet diegene die de regels overtreden hebben.
Ik moet toegeven dat ik ook niet alle regels even rechtvaardig vind. Een verzaking die door de rechtzetting een overslag oplevert doet in paren heel veel meer pijn dan in viertallen. Maar zo zijn ze nu eenmaal. We hebben met elkaar afgesproken dat we volgens die regels ons spel spelen.
Gedragsregels
Het wordt lastig als er een interpretatie nodig is om vast te stellen of iemand zich wel netjes aan de gedragsregels heeft gehouden (Lelijk gezegd: "of er een ethische overtreding van de spelregels heeft plaatsgevonden", maar dat klink zo beladen)
Het bekendste voorbeeld is natuurlijk de Ongeoorloofde Informatie (OI). Door lang te twijfelen kun je in sommige gevallen (geheel onbedoeld) duidelijk maken dat je een (nu te herkennen) probleem hebt, maar heel vaak is dat ook niet het geval. Je hebt het recht om na te denken! (vooropgesteld dat je ook daadwerkelijk iets hebt om over na te denken)
Moet jij als denker, of als maat van de denker, van tevoren allemaal weten wat er aan de hand is en wat de regels zijn? Nee. Jij moet altijd gewoon doen wat jij vindt dat goed is. Speel je eigen spel. Dan is jou nooit iets te verwijten. Overigens, mensen die jou wel iets verwijten zijn per definitie in overtreding. Ze overtreden de gedragsregels want ze moeten zich namelijk altijd netjes en hoffelijk gedragen. En de nette en hoffelijke manier om met een vermeende onregelmatigheid om te gaan, is de arbiter vriendelijk vragen om even te komen helpen. Natuurlijk is er een spanningsveld, maar daar kun je op een gezonde manier mee omgaan. Uiteindelijk is er maar één persoon die mag vaststellen dat er sprake is van een overtreding en dat is jouw vriend, de arbiter.
In dit soort gevallen wordt het roepen van de arbiter vaak gezien als een beschuldiging van valsspelen, maar dat is niet waar. Er is een bijzondere situatie en daarvoor wordt de arbiter ontboden. Hoe eerder hoe beter. Beschuldigingen zijn geen onderdeel van het spel en horen in bridge niet thuis. Mocht een tegenstander zich toch niet kunnen beheersen, ga dan niet in de verdediging. We vragen de persoon die daarvoor is opgeleid om een oordeel. Meer niet.
"Code of Practice"
Tegenwoordig velt de arbiter dat oordeel bij dit soort moeilijke interpretaties meestal niet meer alleen. Hij houdt een enquête. De OI houdt hij achter en vraagt 3-6 gelijkwaardige spelers, die bij voorkeur het spel niet (her)kennen, wat zij zouden doen in die situatie. Grof gezegd: als maximaal 1 van de 6 respondenten iets heel anders doet, dan is de gekozen actie toegestaan. Doen meer van de geënquêteerden iets heel anders, dan is de gekozen actie "MOGELIJK" niet toegestaan.
Betekent dit dan dat je valsgespeeld hebt? Nee, zeker niet! De regels stellen dat, nadat er is vastgesteld dat er sprake is van OI, dit dan een actie kan suggereren, en die actie mag je niet meer gebruiken. Daar kun je ook van tevoren niet iets aan doen en dat is achteraf ter beoordeling aan de arbiter.
De bond noemt deze procedure de "Code of Practice". Die heeft de bond opgesteld en gepubliceerd en geldt voor alle bondswedstrijden. Clubs mogen zelf weten of ze die op hun clubwedstrijden van toepassing verklaren of dat ze de beslissing alleen bij de arbiter laten. Echter is de "Code of Practice" inmiddels zo ingeburgerd dat veel arbiters er automatisch gebruik van maken.
In de praktijk is het altijd lastig om mensen te vinden die het spel niet gespeeld hebben, want tegenwoordig speelt de hele zaal dezelfde spellen. Je probeert dan dus als arbiter te zorgen dat je spelers kunt benaderen via de mail of telefoon. Arbiters hebben vaak hun eigen lijstje met spelers die ze kunnen benaderen. Dat blijkt in werkelijkheid toch lastig, vooral omdat men dezelfde avond nog een uitspraak wil, en dus worden veelal toch mensen in de zaal gevraagd.
De "Code of Practice" heeft de acceptatie van arbitrale beslissingen wel heel erg verbeterd.
Blijf wel bridgen
Even terug naar spelregelkennis. Een vervelend neveneffect van een vage kennis van de spelregels is dat mensen domme dingen doen omdat ze denken toch wel door de regels geholpen te worden. Laat ik een voorbeeld proberen te geven. De tegenstanders doen een bod wat mogelijk niet door de beugel kan. Bijvoorbeeld 5♥ over jullie 4♠. Dat was dom van ze want 4♠ zit er niet in en 5♥ gaat normaal gesproken 3 down. De tegenstanders hebben dus geen enkel voordeel van hun overtreding.
Je verzaakt, let niet op de signalen van je maat en in plaats van 3 down is 5♥ nu gemaakt. Niet omdat het tegenspel moeilijk was, maar omdat je dom hebt gedaan. Nu hoef je echt niet op de arbiter te rekenen. Die gaat je niet helpen. De regels en de arbiter zijn er niet om jouw stommiteiten ongedaan te maken.
Arbitrale scores
Zoals altijd blijft er een klein deel van de regels over dat voor een groot deel van de problemen zorgt. Namelijk de overtredingen waarvoor geen rechtzetting is beschreven. Dat kan namelijk in een aantal gevallen niet. Nu is de arbiter aan zet. Hij moet nu kijken of de procedures goed gevolgd zijn en als dat niet het geval is moet hij besluiten of hij met een (eventueel kunstmatige) arbitrale score de situatie recht kan zetten. Ook kijkt hij of hij voor het overtreden van de juiste procedures een waarschuwing geeft of zelfs een straf. Dat zal de arbiter zo zorgvuldig mogelijk proberen te doen. Een straf zal een arbiter alleen toekennen als hij/zij van mening is dat je onzorgvuldig bent geweest in de naleving van de spelregels. Of dat bewust of onbewust is doet niet ter zake.
Second opinion
Mocht je nu na een arbitrage het idee hebben dat de arbiter een verkeerde beslissing heeft genomen, de man/vrouw is nu eenmaal niet onfeilbaar, dan is bridge een schitterende sport. Je kunt om een second opinion vragen. Met een naar woord heet dat "in protest gaan". Dat mag je niet lichtzinnig doen. Je moet gegronde reden hebben om die second opinion aan te vragen. Om te voorkomen dat mensen dat wel lichtzinnig doen moet je "protestgeld" betalen. Dat varieert meestal ergens tussen de € 10 en € 50. Als jouw protest niet lichtzinnig is, dan krijg je dat geld terug. Ongeacht of je gelijk krijgt of niet. Dat kan dus ook gewoon op de club. Die hebben dat meestal in het huishoudelijk reglement opgenomen. De meeste mensen stellen zich echter tevreden met het oordeel van de barbezoekers na afloop en laten het verder voor wat het is. Dat mag natuurlijk ook.
Met de "Code of Practice" is de behandeling van protesten wel heel erg veranderd. De PK (Protest Commissie) kijkt alleen nog maar of de arbiter de procedures juist heeft toegepast. Is dat het geval, dan kijkt de PK niet meer inhoudelijk naar de zaak. Wel maakt de Weko (Wedstrijd Commissie) duidelijk dat de PK de enige is die de "Code of Practice" goed kan toetsen op correcte uitvoering en men dit niet moet overlaten aan een lokale protest commissie.
Epiloog
De bedoeling was om een simpel en kort verhaaltje te schrijven over het roepen van de arbiter en de "Code of Practice". Dan blijkt er toch veel bij te komen kijken. Gelukkig kan ik wel tot een korte conclusie komen: Hoe simpel een probleem ook lijkt, vraag altijd de arbiter om hulp!
Erik